Zastosowanie medycyny fizykalnej w treningu i rekonwalescencji biegacza

Współpraca z Columna Medica

Jak powszechnie wiadomo bieganie przynosi liczne korzyści zdrowotne, jednak intensywne i długotrwałe treningi, tym bardziej bez odpowiedniego przygotowania, mogą prowadzić do różnych przeciążeń i kontuzji. Większość dolegliwości bólowych, których doświadczają biegacze nie bierze się właśnie z jakiegoś gwałtownego urazu, najczęściej jest to suma przeciążeń, mikrourazów, która w dłuższej perspektywie daje o sobie znać powodując dolegliwości bólowe i wykluczając biegaczy z możliwości trenowania.

W tym artykule przyjrzymy się zabiegom z zakresu fizykoterapii, które mogą wspomóc biegaczy w treningu, regeneracji i rekonwalescencji po urazach.

Aby lepiej zrozumieć zastosowanie zabiegów zaczniemy od krótkiego przedstawienia najczęstszych problemów z aparatem ruchu, z którymi borykają się biegacze.

Najczęstsze problemy i kontuzje u biegaczy

1. Zapalenie ścięgna Achillesa
   • Opis: Zapalenie ścięgna Achillesa charakteryzuje się bólem i obrzękiem w okolicy pięty, często nasilającym się rano lub po intensywnym wysiłku.
   • Przyczyny: Nadmierne obciążenie, brak regeneracji, nieprawidłowa technika biegu lub nagłe zwiększenie intensywności treningów.

2. Entezopatia więzadła rzepki (kolano skoczka)
   • Opis: Powstaje wskutek rozwoju stanu zapalnego spowodowanego długotrwałym przeciążeniem stawu kolanowego. Powstające zmiany zwyrodnieniowe więzadła rzepki doprowadzają z czasem do jego osłabienia. Ból i obrzęk w okolicy rzepki i pod rzepką.
   • Przyczyny: Nadmierne obciążenie stawu kolanowego, niewłaściwa technika biegania, zbyt intensywne treningi.

3. Przeciążenie ścięgien mięśni kulszowo-goleniowych
   • Opis: Ból w okolicy guza kulszowego, często pojawia się u sprinterów, w sportach z gwałtownym wyhamowaniem czy zmianą kierunku biegu,
   • Przyczyny: Zwykle występuje w wyniku długotrwałego przeciążenia lub na skutek niewłaściwego leczenia nagłego zerwania.

4. Zespół pasma biodrowo-piszczelowego
   • Opis: Ból po zewnętrznej stronie kolana, nasilający się podczas biegania, przeważnie nie występuje w spoczynku.
   • Przyczyny: Nadmierne obciążenie, brak odpowiedniej regeneracji, niewłaściwa technika biegu, niekorzystne warunki anatomiczne (np. kolana koślawe).

5. Zespół przeciążeniowy przyśrodkowej strony piszczeli (shin splints)
   • Opis: Ból w przedniej części goleni, nasilający się podczas biegania i często po biegu, może być ostry i przeszywający lub tępy i pulsujący, nasila się przy uciskaniu bolesnej okolicy
   • Przyczyny: Zbyt szybkie zwiększanie intensywności treningów, bieganie po twardych nawierzchniach, nadmierne obciążenie 

6. Skręcenia stawów skokowych
   • Opis: Nagły ból, obrzęk i ograniczenie ruchomości stawu skokowego.
   • Przyczyny: Niewłaściwa technika biegu, nierówne podłoże, zbyt intensywne treningi.

Zastosowanie medycyny fizykalnej w treningu i rekonwalescencji biegacza

Poniżej lista zabiegów z zakresu fizykoterapii, które znajdą swoje zastosowanie w treningu i rehabilitacji biegaczy:

1. Elektroterapia (np. TENS, EMS) [regeneracja, stymulacja, rehabilitacja]
   • Zastosowanie: Elektroterapia wykorzystuje prądy elektryczne do stymulacji mięśni i nerwów. Może redukować ból (np. prądy TENS) oraz wzmacniać osłabione mięśnie (elektrostymulacja).
   • Przykłady: Leczenie bólu, stymulacja osłabionych mięśni, przyspieszenie regeneracji po kontuzjach mięśniowych.

Ciekawą propozycją jest elektrostymulator Compex, który został zaprojektowany w bardzo przystępny sposób tak, aby do jego obsługi nie była potrzebna specjalistyczna wiedza. Można go wykorzystywać do stymulacji mięśni, aby wzmocnić efekty treningu, ale również do relaksacji i regeneracji nadmiernie napiętych mięśni.

2. Terapia Indiba® [regeneracja i rehabilitacja]
   • Zastosowanie: Indiba® to zaawansowana terapia radiofalowa, która wspomaga regenerację tkanek, redukuje ból i przyspiesza gojenie. Działa poprzez poprawę mikrokrążenia i przyspieszenie metabolizmu komórkowego, redukuje obrzęki.
   • Przykłady: Leczenie urazów mięśni, stanów zapalnych ścięgien, przeciążeń i kontuzji stawów. Indiba® jest szczególnie skuteczna w leczeniu przewlekłych problemów biegaczy.

3. Super Indukcyjna Stymulacja (SIS) [rehabilitacja]
   • Zastosowanie: Ta technologia wykorzystująca pole elektromagnetyczne o wysokiej intensywności i niskiej częstotliwości wpływa na redukcję bólu, mobilizację stawów, przyspieszenie gojenia urazów i złamań
   • Przykłady: Leczenie przewlekłych stanów zapalnych, bólu stawów oraz przyspieszanie regeneracji tkanek po urazach.

4. Krioterapia miejscowa [regeneracja i rehabilitacja]
   • Zastosowanie: Krioterapia polega na leczeniu zimnem, co prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego i obrzęku, a także przyspieszenia regeneracji tkanek.
   • Przykłady: Przyspiesza rekonwalescencje po urazach, redukuje dolegliwości bólowe i zmniejsza stan zapalny. 

5. Krioterapia ogólnoustrojowa – kriokomora [regeneracja i rehabilitacja]
   • Zastosowanie: uruchamia reakcję przeciwbólową, przyspiesza regenerację, powoduje wyraźny wzrost odporności organizmu, ma działanie przeciwzapalne, poprawia nastrój i samopoczucie.
   • Przykłady: zespoły przeciążeniowe i bólowe, przyspieszenie regeneracji

6. Terapia ultradźwiękowa [rehabilitacja]
   • Zastosowanie: Terapia ultradźwiękowa wykorzystuje fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości do leczenia tkanek miękkich. Jest skuteczna w przyspieszaniu procesu gojenia, zmniejszaniu bólu i obrzęku.
   • Przykłady: Stosowana w leczeniu np. zapalenia ścięgna Achillesa, tendinopatii

7. Laseroterapia wysokoenergetyczna [rehabilitacja]
   • Zastosowanie: Laseroterapia wysokoenergetyczna wykorzystuje światło laserowe do stymulacji procesów regeneracyjnych w tkankach. Pomaga w redukcji bólu i przyspieszeniu gojenia.
   • Przykłady: Leczenie m.in. urazów mięśni, zapalenia ścięgien oraz przewlekłych stanów zapalnych.

8. Fala uderzeniowa [rehabilitacja]
   • Zastosowanie: Falę uderzeniową stosuje się ze względu na jej działanie przeciwbólowe (mimo, że sam zabieg bywa bolesny) oraz stymulację regeneracji tkanek miękkich. 
   • Przykłady: entezopatia więzadła rzepki, zapalenie rozcięgna podeszwowego.

Podsumowanie

Medycyna fizykalna oferuje szereg zabiegów, które mogą znacząco wspomóc biegaczy zarówno w treningu, jak i w procesie rekonwalescencji po kontuzjach. 

Z doświadczenia wiem, że nie regeneracja jest dla biegaczy niezbędna, aby móc długotrwale i bezboleśnie cieszyć się tym sportem. Nie należy ignorować lub bagatelizować sygnałów, które wysyła nam ciało i reagować od razu kiedy pojawiają się pierwsze symptomy przeciążenia czy kontuzji.

Stosowanie odpowiednich zabiegów może nie tylko przyspieszyć powrót do pełnej sprawności, ale także zapobiegać nawrotom urazów i przeciążeń. Warto skonsultować się z fizjoterapeutą, aby dobrać metody terapeutyczne dopasowane do indywidualnych potrzeb i problemów zdrowotnych biegacza.

---

Materiał powstał we współpracy z Columna Medica.

Współpraca z Columna Medica