Dietetycy, fizjologowie sportu i lekarze są zgodni, że stosując niewłaściwą dietę, narażamy się na szybki spadek formy. Zrównoważona dieta przy optymalnym planie tygodniowym jest podstawą maksymalizacji osiągnięć sportowych. Dr Loren Cordain i Joe Friel, autorzy drugiego wydania “Diety dla aktywnych. Paleodiety” przekonują, że optymalny model żywienia sportowców nie różni się od diety, którą z niewielkimi modyfikacjami stosowali nasi przodkowie przez większą część historii począwszy od paleolitu.

“Prawie” robi różnicę

Wyobraźmy sobie różnicę w czasie wynoszącą 1–2 procent na trasie biegu na 10 kilometrów. W pierwszej chwili wydaje się, że problem jest minimalny. Na tak dużym dystansie 1 czy 2 procent wolniej nie ma większego znaczenia, prawda? Otóż nieprawda. W 2011 roku w czasie lekkoatletycznych mistrzostw USA na otwartym stadionie, właśnie w biegu na 10 kilometrów, różnica czasów pomiędzy zwycięzcą a 10 finiszującym na mecie wynosiła 14,96 sekundy, czyli zaledwie 0,87 procenta całego czasu zwycięzcy. Jeszcze wyraźniej widać ten problem, jeśli przyjrzymy się czasom biegaczy, którzy zajęli trzy pierwsze miejsca. Zdobywca drugiego miejsca, Matt Tegenkamp, miał 1,8 sekundy straty do zwycięzcy, Galena Ruppa. To różnica o zaledwie 0,1 procenta. Trzeci na mecie, Scott Bauhs, przybiegł 2,34 sekundy po Ruppie. A to zaledwie 0,14 procenta różnicy czasu. Te przykłady dowodzą, że bardzo małe różnice czasowe mogą się przekładać na duże różnice w klasyfikacji. Badania twórców paleodiety dowiodły, że dzięki niej można osiągnąć lepsze wyniki i szybciej odzyskać siły po intensywnym treningu.

Z czym to się je

Podstawowe założenia paleodiety dla sportowców są bardzo proste: nieograniczona konsumpcja świeżego mięsa, drobiu, ryb i owoców morza, owoców i warzyw. Pokarmy, które nie wchodzą w skład paleodiety, to: ziarna zbóż, produkty mleczne, wysokoglikemiczne owoce i warzywa, rośliny strączkowe, alkohol, pokarmy zawierające dużo soli, bardzo tłuste mięso, rafinowane cukry i niemal wszystko, co zalicza się do pokarmów przetwarzanych lub rafinowanych.

Jest kilka wyjątków od tych podstawowych reguł. Na przykład tuż przed treningiem, w trakcie ćwiczeń i po ich zakończeniu niektóre pokarmy z tej czarnej listy mogą służyć szybszej regeneracji i odzyskiwaniu pełni sił. Natomiast w pozostałych przypadkach pokarmy ściśle odpowiadające paleodiecie XXI wieku są najlepszym wyborem, zarówno z punktu widzenia długoterminowej regeneracji organizmu, jak i poprawy wyników.

Jaskiniowiec na maratonie

Niezbyt prawdopodobne, aby ludzie z epoki kamiennej byli kiedykolwiek zmuszeni do przebiegnięcia 42 kilometrów bez przerwy w możliwie najkrótszym czasie. Nie uprawiali codziennie intensywnych biegów czy innych form treningu, chyba, że dniami lub tygodniami uciekali przed zagrożeniem. Powszechniejszym stylem treningu było uczestnictwo w długich, choć stosunkowo mało intensywnych polowaniach i wyprawach w poszukiwaniu żywności. Intensywność wysiłku wzrastała chwilowo, na przykład pod koniec polowania, kiedy wytropione i osaczone zwierzę trzeba było zabić, albo kiedy należało zataszczyć do obozowiska uzbieraną żywność. Po tak krótkim okresie wzmożonego wysiłku następował odpoczynek. Formą treningu były także tańce rytualne i prace w obozowisku, ale ich intensywność fizyczna była relatywnie niska.

Nasza dieta powinna być nieco zmodyfikowana właśnie ze względu na niezwykłe zaangażowanie w codzienny, intensywny wysiłek fizyczny, bez którego nie może być mowy o osiągnięciach w sporcie. Modyfikacje paleodiety, dotyczą tego, co jemy przed treningiem, w jego trakcie i bezpośrednio po nim.

Książka “Dieta dla aktywnych. Paleodieta” podzielona jest na cztery części. W pierwszej znajdziemy naukowe dowody na to, że paleodieta poprawia wyniki sportowców, porównanie żywienia opartego na piramidzie i tego, zaproponowanego w paleodiecie. Zawiera szczegółowy opis diety, informacje o tym, co jeść przed, w czasie i po treningu. W drugiej części Cordain i Friel prezentują podstawowe założenia, od których mogą zacząć początkujący. Pokazują, jaką rolę odgrywa pożywienie w czasie treningu, jak wpływa ono na naszą kondycję. Ich zdaniem na powrót do pełni sił po wzmożonym wysiłku składa się kilka czynników, ale dwa najważniejsze to odpoczynek i odpowiednie odżywianie. W trzeciej części autorzy tłumaczą, jaki wpływ na osiągane wyniki może mieć dieta. Omawiają potrzeby żywieniowe człowieka i poszczególne produkty w kontekście paleodiety. Wprowadzają w genezę i szczegóły diety naszych przodków. Czwarta część książki zawiera to, co najbardziej interesuje sportowców – szczegółowy plan treningowy z zastosowaniem paleodiety oraz przepisy.

Autorzy

Loren Cordain jest wykładowcą na wydziale zdrowia i technik treningowych na Uniwersytecie Stanowym w Kolorado w Fort Collins. Zajmuje się medycyną ewolucyjną, jest znanym na świecie ekspertem w dziedzinie studiów nad dietą ludzi z okresu Paleolitu (epoka kamienia) i jej wpływem na zdrowie ludzi współczesnych. W ciągu ostatnich 30 lat opublikował ponad 120 prac naukowych z dziedziny medycyny i dietetyki. Jest członkiem Amerykańskiego Instytutu Żywienia, Amerykańskiego Stowarzyszenia Dietetyki Klinicznej. Nowatorskie badania dr. Cordaina poszerzyły wiedzę o zależnościach między dietą a chorobami. Dr Loren Cordain jest laureatem nagrody specjalnej Uniwersytetu Stanowego w Kolorado za wkład w rozszerzenie wiedzy na temat odżywiania człowieka. W wielu krajach wygłasza wykłady na temat diety z epoki kamienia i jej współczesnego zastosowania. Jest autorem popularnych w USA i Europie Zachodniej książek: Dieta Paleo (Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011), The Paleo Diet Cookbook, The Paleo Answer, The Dietary Cure for Acne. Więcej informacji można znaleźć na jego stronie internetowej: www.thepaleodiet.com.

Joe Friel od 1980 roku zajmuje się treningiem sportowców uprawiających dyscypliny wytrzymałościowe – biegaczy, triatlonistów, kolarzy szosowych i górskich, pływaków, wioślarzy czy narciarzy biegowych. Jego podopieczni to zarówno początkujący sportowcy, jak i olimpijczycy. Są wśród nich mistrzowie USA, elita sportowców z różnych grup wiekowych oraz amatorzy, którzy chcą po prostu pracować nad swoją sprawnością i lepiej się czuć. Nastolatki, studenci, seniorzy, biznesmeni, prawnicy, lekarze, robotnicy i zawodowi sportowcy.

Joe Friel jest magistrem wychowania fizycznego, znanym w Stanach Zjednoczonych i na świecie autorytetem w dziedzinie sportów wytrzymałościowych, autorem dziewięciu książek o treningu sportowym oraz felietonistą dwóch największych amerykańskich periodyków sportowych. Prowadzi wykłady na temat treningu, jest także konsultantem państwowych instytucji zajmujących się sportem i wychowaniem fizycznym w Stanach Zjednoczonych – należy do grona osób przygotowujących do startów amerykańskich olimpijczyków. Założył dwie duże firmy – TrainingBible Coaching zrzeszającą trenerów sportowych z trzech krajów oraz TrainingPeaks.com pomagającą za pośrednictwem internetu sportowcom i ich trenerom. W obu pełni funkcję prezesa. Prowadzi jeden z najbardziej popularnych blogów poświęconych sportom wytrzymałościowym (www.joefrielsblog.com).