Fastest Known Time, czyli jak pobić rekord trasy nie startując w zawodach

Oprócz uczestnictwa w oficjalnych zawodach, niektórzy biegacze ultra wyruszają sami – lub ze wsparciem – na wybraną przez siebie trasę z zamiarem jak najszybszego jej pokonania. Trasy wymyślają sami lub starają się pobić ustanowione już rekordy. Jakimi zasadami się to rządzi? Jak i czy rekordy są weryfikowane i kto prowadzi rejestr rekordów? Które szlaki w Polsce są najpopularniejsze? Czyli czym jest FKT?

FKT to skrót od “Fastest Known Time” (najszybszy znany czas), czyli co do zasady jest to rekordowy czas pokonania dowolnej trasy. FKT charakteryzuje się tym, że:

• Rekordu nie ustanawia się podczas oficjalnych zawodów, nie trzeba uiszczać żadnych opłat, każdy o dowolnej porze dnia i roku może spróbować pobić rekord i ustanowić nowy FKT na wybranej przez siebie trasie. 
• Nie istnieje oficjalny organ zarządzający FKT ani oficjalny rejestr rekordów. Została jednak stworzona strona internetowa https://fastestknowntime.com/, która gromadzi rekordy FKT na całym świecie. Biegacze mogą zgłaszać tam swoje osiągnięcia. Jest to też dobre źródło poszukiwania inspiracji dla biegaczy, którzy chcieliby zmierzyć się z jakimś FKT.
• Można próbować pobić rekord ustanowiony już przez innego biegacza lub wymyślić swoją trasę polegającą na pokonaniu szlaku turystycznego, okrążenia góry, wbiegnięciu na wierzchołek kultowego szczytu lub zdobycie kilku szczytów. Jednak, żeby ustanowić rekord wpisany do rejestru FKT, na wspomnianej stronie, trasa musi spełniać pewne wymogi:

1. musi być na tyle zauważalna i wyraźna, aby inni byli zainteresowani jej powtórzeniem;
2. musi mieć co najmniej 5 mil długości lub co najmniej 500 stóp przewyższenia;
3. może prowadzić przez dowolną nawierzchnię – drogę, szlak lub poza szlakiem;
4. trasy nie powinny przebiegać przez tereny prywatne, gdyż muszą być dostępne dla wszystkich.

• Zegar rusza na początku trasy i nie zatrzymuje się go aż do końca. FKT liczy „czas, który upłynął”, a nie „czas ruchu”.
• Żeby rekord trasy znalazł się na stronie https://fastestknowntime.com/ wymaga on weryfikacji, więc dla uwierzytelnienia swojego osiągnięcia biegacze oprócz zapisywania przebiegu trasy na zegarku z GPS, zdarza się, że zabierają ze sobą również trackery, które są dodatkową formą potwierdzenia. Zaleca się także robienie zdjęć, czy nagrywanie filmów z trasy. 
• Biegacze planując próbę pobicia lub ustanowienia FKT często nie konkretyzują sztywnego terminu rozpoczęcia wyzwania. Zazwyczaj ustalają ramy czasowe, obserwują sytuację i próbują wstrzelić się w okienko pogodowe.
• Klasyfikacja FKT jest prowadzona osobno dla mężczyzn i kobiet. Choć zdarza się, że kobiety ustanawiają nie tylko rekord kobiet, ale także ogólny.
• Rekordy dzieli się na te, które odbywają się w stylu:

1. supported – czyli ze wsparciem osób z zewnątrz, które np. pojawiają się w różnych momentach trasy i zapewniają pomoc w postaci dostarczania posiłków, wody, transportowania sprzętu i odzieży na zmianę, czy innego rodzaju wsparcia;
2. self-supported – biegacz nie korzysta z jakiejkolwiek pomocy zewnętrznej, ale może wcześniej umieścić na trasie zapasy jedzenia, wody, czy innego rodzaju sprzętu. Zazwyczaj biegacze zostawiają to w jakichś opuszczonych budynkach lub po prostu “pod drzewem”;
3. unsupported – w tej formule żadne zewnętrzne wsparcie nie jest dozwolone poza czerpaniem wody z naturalnych źródeł po drodze. Biegacz porusza się sam i od początku sam nosi wszystkie swoje zapasy.

• W przypadku wyboru formuły ze wsparciem często obserwuje się w social mediach, że rodzina i przyjaciele mobilizują się do wsparcia w ustanowieniu FKT – tworzą prowizoryczne punkty żywnościowe, towarzyszą biegaczowi na trasie i zapewniają wsparcie mentalne. 

Słynne polskie FKT 

Każdy, kto choć trochę interesuje się biegami ultra z pewnością słyszał o GSB, czyli Głównym Szlaku Beskidzkim. To chyba najsłynniejszy szlak w Polsce pod kątem ustanawiania FKT. Trasa liczy 500 km i łączy Wołosate z Ustroniem. Biegacze wybierają różne opcje pokonywania szlaku – ze startem w Ustroniu i metą w Wołosatem lub odwrotnie. Zgodnie z informacjami zamieszczonymi na wspomnianej stronie, która gromadzi rekordy FKT, jako pierwszy FKT na tej trasie ustanowił Rafał Bielawa w 2017 r. (4 dni 12h 55min). W lipcu 2020 r. Roman Ficek poprawił jego wynik (4 dni 11h 25min), a 3 miesiące później Rafał Kot pobił wynik Romana o zaledwie 6 minut! W 2021 r. Rafał Bielawa ponownie wyruszył na GSB ustanawiając nowy rekord trasy wynoszący 4 dni 2h 50min. Jednak kilka godzin po tym jak Rafał Bielawa wyruszył na trasę GSB, próbę bicia rekordu rozpoczął także Jarek Gonczarenko, który dotarł na metę tego samego dnia co Rafał i “odebrał” mu FKT pokonując trasę w 3 dni 23h 40sek. Kobiecy FKT należy do Angeliki Szczepaniak (5 dni 19h 22min). Wszyscy sklasyfikowani realizowali formułę ze wsparciem, choć de facto zakres korzystania z pomocy był różny. Czy w 2023 r. pojawi się kolejny biegacz chcący ustanowić nowy rekord GSB?