adam kszczot hme
8 maja 2025 Wiktoria Krupowicz Newsy

Skandal dopingowy! Zawieszenie pogromcy Kszczota i Lewandowskiego potrwa do 2028!


Mohammed Aman – mistrz świata w biegu na 800 metrów z 2013 roku i halowy mistrz świata z Sopotu zawieszony. Mimo że nie startuje od 2020 roku, Światowa Agencja Antydopingowa (WADA) twierdzi, że jego kara trwa nadal i potrwa do 2028 roku! W tym artykule poznasz przebieg najbardziej zawiłej afery dopingowej dekady!

Zacznijmy od komentarza Marcina Lewandowskiego na ten temat z dnia publikacji tego artykułu tj. 8 maja 2025. Perspektywa Marcina ma tu szczególne znaczenie. Był on zawodnikiem wielokrotnie triumfującym, ale też zdarzało się, że ocierał się o podium największych imprez, przegrywając medal m.in. z Mohammedem Amanem, dziś oskarżonym o doping.

Z jednej strony cieszę się, że Aman został w końcu złapany, ale to było do przewidzenia. Każdy, kto zna realia środowiska lekkoatletycznego od środka, mógł się tego spodziewać. Ale z drugiej strony to dla mnie bardzo przykre, bo mówimy o Mistrzostwach Świata w Moskwie, gdzie zająłem czwarte miejsce, tuż za podium, pierwszy był Aman. Przez to straciłem medal. Podobnie było dwa lata wcześniej, na Mistrzostwach Świata w Daegu – również byłem czwarty. Nie chcę rzucać nazwiskami, bo nie wszyscy zostali oficjalnie złapani, ale każdy może sprawdzić, kto wtedy był na podium, i sam wyciągnąć wnioski. To smutne, że takie rzeczy nadal mają miejsce w sporcie. Ja jednak nie siedzę w domu, nie liczę na odebranie komuś medalu z przeszłości, bo ja robię swoje. Jak to się mówi: lepiej późno niż wcale.

hme glasgow marcin lewandowski z edited

Ilość absurdów w tej sprawie zaskoczy każdego, kto jej się przyjrzy. Zebraliśmy zeznania i przeanalizowaliśmy odmienne interpretacje dotyczące czasu odbywania kary, aby odpowiedzieć na pytania:

Jak mogło dojść do tak absurdalnej sytuacji, w której zawieszony biegacz nie rywalizuje, ale „odsiaduje” zakaz? oraz Dlaczego rozpatrzenie sprawy zajęło ponad 3 lata zamiast zwyczajowe 6-12 miesięcy?

Od mistrza świata do ucieczki przed kontrolą: przebieg szokującej sprawy

30 stycznia 2021 roku kontrolerzy antydopingowi – DCOs (z ang. Doping Control Officers) z ramienia WADA pojawili się na treningu Amana w Addis Abebie. Zgodnie z protokołem WADA, sportowiec miał oddać próbkę moczu. Aman poprosił o możliwość zabrania paszportu z samochodu… i uciekł autem. Dwa dni później DCOs znów go nie zastali w jego własnym domu. Biegacz tłumaczył, że wracając do samochodu otrzymał informację o śmierci bliskiego z rodziny i niezwłocznie wyjechał na pogrzeb do Bale Robe, gdzie przebywał przez kolejne 10 dni.

  • Styczeń 2021: Aman unika kontroli zleconej przez WADA
  • Luty 2021: Etiopski urząd antydopingowy (ETH-NADO) zawiesza Amana na 4 lata za „uchylanie się od testu”
  • Czerwiec 2021: Sąd apelacyjny ETH-NADO uchyla karę (na skutek odwołania się samego oskarżonego o doping), więc Aman może wrócić do rywalizacji
  • Wrzesień 2021: WADA składa apelację do Trybunału Arbitrażowego ds. Sportu – CAS (z ang. Court of Arbitration for Sport), kilka kolejnych miesięcy CAS proceduje sprawę, finalnie w kwietniu 2022 WADA podpisuje protokół porządku postępowania (z ang. Order of Procedure) – zatwierdzając formalny proces uzyskiwania wszystkich formalności w celu oficjalnego sfinalizowania decyzji sądu.
  • Luty 2025: CAS po 3 latach procedowania od podpisania protokołu (w proces ten wchodzi m.in.: ustalanie zasad i harmonogram sprawy, zatwierdzanie składu trybunału arbitrażowego, określanie sposobu zbierania dokumentów i uzgadnianie innych kwestii proceduralnych) orzekł w zgodzie z WADA i przywrócił 4-letni zakaz, licząc go… od daty decyzji czyli 2021 r.! Wówczas koniec kary miałby przypadać na 2025 rok.

Na dzień 8.05.2025 w rejestrze the Athletics Integrity Unit, brak uprawnienia do rywalizacji został już zaktualizowany zgodnie z ostatecznym werdyktem CAS (dalsze losy tej historii opisujemy w dalszej części artykułu). Poniżej prezentujemy aktualny wgląd do sprawy Amana, którego nazwisko jest umieszczone na globalnej liście osób nieuprawnionych do rywalizacji w postępowaniu dyscyplinarnym.

Amans case 1
Źródło: The Athletics Integrity Unit

Dlaczego WADA mimo uchylenia kary przez ETH-NADOnadal ingerowała w wyjaśnienie sprawy kontroli Amana?

WADA prezentując najważniejsze nieścisłości przed trybunałem CAS wymieniła argumenty, które nadały sprawie nowy kurs. Oto one:

  1. Zmieniająca się wersja zdarzeń: Lekkoatleta najpierw twierdził, że żona zadzwoniła, potem – że „ktoś inny”, dlatego po tym telefonie ruszył szybko w drogę do domu, by nie stresować ciężarnej małżonki taką informacją telefonicznie.
  2. Nierealny czas pogrzebu: Zgodnie z tym jak twierdzi Aman, w momencie ucieczki od kontroli udał się niezwłocznie na pogrzeb oddalony o ok. 402 km. Wydaje się więc nieprawdopodobne, aby pogrzeb odbył się w tym dniu o godzinie 22:00.
  3. Zero próby wyjaśnienia w momencie przerwania kontroli: Dlaczego Aman nie poinformował kontrolerów antydopingowych o zaistniałej sytuacji w jakikolwiek sposób jeszcze na miejscu, a zdecydował się na ucieczkę wiedząc jakie może ponieść tego konsekwencje.
  4. Ucieczka jak z filmu: Kontrolerzy towarzyszyli mu do auta, ale nie widzieli opisywanej rozmowy telefonicznej ani nawet telefonu jako przedmiotu, który by Aman miał przy sobie.
  5. Brak dowodów na pogrzeb: Dokumenty dostarczone przez Amana to ręcznie pisane notatki, których autentyczności nie potwierdzają lokalne władze. Wykazało to śledztwo WADA. Wykluczono zeznania Amana o pobycie bliskiego w szpitalu oraz o samym akcie pochówku. Ani szpital, ani Stowarzyszenie Rolników, do którego miał należeć zmarły nie przedstawiły żadnego zapisu zgodnego z tymi zeznaniami.

W świetle powyżej wymienionych zeznań (o wątpliwej wiarygodności) Trybunał Arbitrażowy ds. Sportu (CAS) wielokrotnie domagał się od Amana dostarczenia dokumentów, które stanowiłyby dowody w sprawie apelacji WADA. Jednak Aman nie wykazywał żadnego zaangażowania w obronę własną, dlatego Trybunał wyznaczył arbitra jedynego – Carine Dupeyron. Nominacja ta pozwoliła na wydanie decyzji bez rozprawy jako forma alternatywnego rozstrzygania sporów przeglądając dowody, wysłuchując argumentów.

Wyrok arbitra

Dupeyron uznała apelację WADA, tym samym:

  • anulowano wyniki Amana od 30 stycznia 2021 r.
  • nałożono na niego czteroletnią dyskwalifikację

Zatem dlaczego problem się na tym nie zakończył?

Z uwagi na to, że Aman nie startował od 2020 r., karę uznano za odbytą, a jego zawieszenie (jak wyznaczono pierwotnie) zakończyło się 15 lutego 2025 r. Poniższy schemat ilustruje (w uproszczeniu) wydarzenia, które działy się chronologicznie. Takie zobrazowanie jasno pokazuje, jak bardzo ten proces został rozciągnięty w czasie, szczególnie jeśli chodzi o oczekiwanie na finalny wyrok z 2025 r.

Os czasu sprawy Amana
Opracowanie własne na podstawie informacji dostępnych w Internecie ws. procesu Amana.

Kluczowe kwestie dotyczące zawieszenia zawodnika według WADA, CAS oraz danych opublikowanych przez AIU zgodnie z decyzją z 2025 r.

Wynik procesu apelacyjnegoOkres zawieszeniaKalkulacja okresu zawieszeniaArgumenty
WADAWADA wygrało proces ws. apelacji z 2021WADA uznaje, że 4-letnia kara nie minęła w całości od 2021 z uwagi na proces odwoławczyWADA nalega na zaliczenie jedynie 189 dni odbycia kary *Technicznie rzecz biorąc, Aman mógł startować w trakcie procesu odwoławczego CAS
CASCAS postanowił zgodnie z WADACAS orzekł, że 4-letnie zawieszenie zaczyna się 20 lutego 2025 r., ale wcześniej odbyty czas zawieszenia zostanie odliczonyWedług decyzji CAS 4-letni zakaz startowy liczony jest od 20 lutego 2025
AIUPierwotnie w rejestrze widniała data 15 luty 2025 jako koniec okresu zawieszenia.brak aktualizacji daty w rejestrzeZgodnie z argumentacją WADA i decyzją CAS na dzień 8.05.2025 zawieszenie kończy się w 2028 r.

*Na 189 dni składa się:

  • 114 dni – między 15.02.2021 r. (data pierwszego tymczasowego zawieszenia Amana przez ETH-NADO) a 9 czerwca 2021 r. (data, w której panel odwoławczy ETH-NADO uchylił zawieszenie Amana)
  • 75 dni – czas od decyzji CAS z 20 lutego 2025 r.

WADA twierdzi, że Amanowi nadal pozostają 3 lata, kalkulacja wydaję się być logiczna, a w samym rejestrze AIU data zakończenia zawieszenia (jak przedstawiono powyżej) została już zaktualizowana do roku 2028.

Czy opóźnienie CAS to nowy precedens? Jak działa sąd arbitrażowy w sporcie

Rozstrzygnięcie sprawy, która nie powinna trwać dłużej niż rok zajęło 3,5 roku! WADA przyznaje, że wielokrotnie dopominała się o sprawniejsze działania. To rodzi pytania o efektywność systemu antydopingowego.

Legendarna postać lekkoatletki w świetle dopingu

Zanim afera przyćmiła sukcesy biegacza, Aman był:

  • Mistrzem świata na 800 m z Moskwy (2013)
  • 2-krotnym halowym mistrzem świata (2012, 2014) w tym wygrał z Adamem Kszczotem i Marcinem Lewandowskim
  • Jedynym Etiopczykiem z czasem poniżej 1:43 (PB 1:42.37)
  • Pogromcą Davida Rudishy – pokonał kenijskiego króla 800 m dwukrotnie w szczytowej formie

Uznany licznymi tytułami lekkoatleta z pewnością stracił wiele w oczach fanów tego sportu, jednak system światowego antydopingu również wykazał wiele nieprawidłowości. Czy winnym jest sam zawodnik, czy może zawiodły tutaj rozwiązania systemowe? Drodzy czytelnicy, po zapoznaniu się z tą sprawą… jakie wnioski Wam się nasuwają do głowy?

Więcej o aferach dopingowych:

Źródło artykułu: https://www.letsrun.com/news/2025/05/the-mo-aman-saga-gets-stranger-wada-says-he-still-has-3-years-on-his-suspension-despite-not-competing-since-2020/

X / Twitter Nedops:

Bądź na bieżąco
Powiadom o
0 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments