Najczęstsze problemy z paznokciami u biegaczy. Poznaj przyczyny, zapobieganie oraz możliwości leczenia!

Bieganie jest jednym z najpopularniejszych i ogólnodostępnych sportów na świecie. Cotygodniowo biegacze pokonują dziesiątki kilometrów zarówno po płaskich, asfaltowych drogach, jak i po górskich oraz leśnych szlakach. Samo bieganie ma charakter powtarzalny, podczas którego wykonujemy sekwencję takich samych ruchów, które ogólnie można podzielić na trzy fazy: podporu (odbicie i amortyzacja), lotu (wznoszenie i opadanie) oraz wymachu. Jednak to właśnie stopa jest zawsze pierwszą częścią ciała, która uderza o podłoże podczas biegu i to właśnie ona w pierwszej kolejności przyjmuje wszystkie wstrząsy i obciążenia, na jakie narażony jest nasz organizm w trakcie aktywności fizycznej.

Nie tylko wstrząsy oraz obciążenia powodowane ruchem, wpływają na nasze problemy ze stopami. Ma na to wpływ również nadmierna ilość potu, tarcie pomiędzy stopą a butem, a do tego często źle dopasowane skarpetki lub samo obuwie sportowe. To wszystko sprawia, że możemy mierzyć się z dosyć bolesnymi dolegliwościami, do których oprócz odcisków i pęcherzy, należą między innymi  różne problemy z paznokciami.

Niejeden z biegaczy mierzył się zapewne z problemem uszkodzonych lub odpadających paznokci. Dzieje się tak, ponieważ w trakcie biegu obciążamy i nadmiernie eksploatujemy nie tylko podeszwę stopy, ale również czubki naszych palców, w tym właśnie paznokcie, które podczas każdego kroku są narażane na styczność i ugniatanie przez buty biegowe. Dodatkowo są one regularnie nasączane potem, w trakcie trwania treningu, jak również podczas zwykłego spaceru, co zdecydowanie pomniejsza ich odporność i zwiększa podatność na wszelkie urazy oraz odkształcenia.

Z jakimi problemami paznokci borykają się biegacza?

W związku z intensywnością aktywności fizycznej, z jaką wiąże się bieganie, u biegaczy może wystąpić kilka różnych problemów z paznokciami. Należą do nich między innymi:

• Odpadające paznokcie – jest to jeden z najczęstszych problemów biegaczy. Powodem odpadających paznokci jest najczęściej uraz mechaniczny, który prowadzi do krwiaka pod paznokciem i w konsekwencji do jego odpadnięcia;
• Czarny paznokieć – jest to problem powszechnie znany głównie u biegaczy długodystansowych, terenowych oraz górskich, jednak nie oznacza to, że nie może wystąpić nawet u osób biegających rekreacyjnie. „Czarny paznokieć” to siniak między paznokciem a jego łożyskiem. Krew lub płyn pęcherzowy dostają się pod paznokieć, oddzielając go trwale od łożyska, co jest często wynikiem nieodpowiedniego dopasowania obuwia m.in. nieodpowiedni rozmiar, użyte materiały, szerokość cholewki w przedniej części w obrębie palców.  Kolejną przyczyną powstawiania tego zjawiska może być duża liczba pokonywanych kilometrów lub urazy nabyte podczas biegania np. zahaczenie o kamień, korzeń. Ból, który odczuwamy, możemy zniwelować, usuwając nagromadzoną krew spod paznokcia, jednak lepiej pozostawić to specjaliście. Złagodzi to nacisk i ból, jednak nie uratuje paznokcia, którego z pewnością stracimy;
• Pogrubione paznokcie u stóp – zgrubiałe paznokcie mogą być wynikiem chronicznych urazów,  ciągłym wystawieniem ich na nacisk buta i obijanie się o jego wnętrze, a także na skutek systematycznego tarcia płytki paznokciowej o ciasne obuwie lub infekcje grzybicze. Są one trudniejsze do przycinania i mogą powodować dyskomfort podczas poruszania się. Grubsze i twardsze paznokcie mogą powstawać na skutek własnego systemu obronnego, czyli  będą się pogrubiały, aby być bardziej odporne na uszkodzenia m.in. tarcie. Mogą być one także następstwem „czarnych paznokci” – prawdopodobne jest zjawisko, podczas którego  paznokieć zaczyna odrastać, zanim stary odpadnie, powodując nienaturalną grubość;
• Wrastające paznokcie –  ten problem powstaje, gdy krawędź paznokcia wrasta w skórę. Powoduje to duży ból, zaczerwienienie oraz obrzęk. Choć samo bieganie rzadko bywa przyczyną tego zjawiska, to może ono pogorszyć stan osób podatnych na wrastanie paznokci. Problem ten często wynika z nieprawidłowego przycinania paznokci lub noszenia zbyt ciasnych butów;
• Łamliwe paznokcie – są bardziej podatne na pękanie i rozdwajanie się. Mogą być wynikiem częstego moczenia stóp, nadmiaru pocenia się, co może być spowodowane złym doborem obuwia lub skarpetek biegowych. Na łamliwość paznokci ma również wpływ niedobór poszczególnych witamin oraz minerałów.

Jak zapobiegać problemom z paznokciami u biegaczy?

Problemy z paznokciami są powszechne wśród biegaczy i stanowią dosyć spory problem, który może utrudniać, a nawet tymczasowo uniemożliwiać trenowanie. Jednak wielu z tych problemów można uniknąć.

Kilka sposobów, w jaki sposób można zapobiegać problemem z paznokciami u biegaczy:

• Odpowiednie dopasowanie butów – najbardziej oczywisty sposób, to dobrze dobrane buty biegowe, które nie są zbyt ciasne w okolicach palców i nie będą powodowały ucisku oraz tarcia. Zawsze pomiędzy końcem najdłuższego palca a czubkiem buta, powinna być wolna przestrzeń. Warto pamiętać także, aby do biegania wybierać specjalnie przeznaczone do tego obuwie, które oferuje odpowiednią amortyzację oraz wsparcie dla stopy. Należy również regularnie wymieniać buty biegowe, gdyż zużyte buty tracą amortyzację i swoje właściwości, co może prowadzić do urazów stóp i paznokci;
• Dobór skarpetek biegowych – należy wybierać skarpety techniczne przeznaczone do biegania, które odprowadzają wilgoć i minimalizują tarcie. Nie należy udawać się na trening w mokrych skarpetkach, a jeżeli mamy taką możliwość to powinniśmy zmieniać je regularnie, szczególnie jeśli stopy są mokre od potu lub deszczu;
• Pielęgnacja i higiena – regularnie należy przycinać paznokcie, najlepiej robić to prosto, aby zmniejszyć ryzyko wrastania. Dodatkowo zbyt krótkie przycinanie, może powodować ból i infekcje, natomiast zbyt długie paznokcie mogą powodować tarcie i obijanie się od wewnętrznej strony buta. Regularnie należy myć stopy i dokładnie je osuszać, zwłaszcza przestrzenie między palcami, aby zapobiegać infekcjom grzybiczym, które mogą zaatakować paznokcie. Po treningu powinniśmy osuszyć buty – można wyciągnąć wkładki i umieść buty w dobrze wentylowanym miejscu;
• Dbanie o technikę biegu – dobra technika biegania może zniwelować obciążenia, jakie przyjmuje nasza stopa, a co za tym idzie, zmniejszyć ryzyko urazów paznokci. Przy dobrej technice biegowej powinniśmy lądować na śródstopiu, a nie na piętę lub właśnie palce;
• Dodatkowa ochrona – jeżeli mamy słabe paznokcie, które podatne są na uszkodzenia, możemy stosować suplementację lub stosować preparaty wzmacniające paznokcie, które poprawią ich wytrzymałość i elastyczność;
• Unikanie biegania w trudnych warunkach – oczywiście nie zawsze jest to możliwe, jednak osoby, które nie chcą mierzyć się z takimi trudnościami, powinny w miarę możliwości wybierać trasy o równych powierzchniach, aby zmniejszyć ryzyko urazów stóp.  Należy unikać biegania w ekstremalnych warunkach pogodowych (duża wilgotność, silne opady), które mogą zwiększyć ryzyko problemów z paznokciami.

Co zrobić, jeżeli mamy uraz paznokcia?

Jeżeli mimo stosowania powyższych środków zapobiegawczych, przytrafi się jeden z problemów dotyczących paznokci, to warto skonsultować się z lekarzem specjalistą lub udać się do podologa, bądź salonu kosmetycznego (najlepiej do osoby obeznanej z biegowym środowiskiem).

Jeśli mamy do czynienia z problemem „czarnego paznokcia”, który powoduje duży ból, to można w pierwszej kolejności spróbować spuścić krew samemu, używając sterylnych narzędzi, jednak najlepiej pozostawić to specjaliście. W przypadku zgrubiałych paznokci to usuwaniem tego zjawiska powinien zająć się podolog, przy pomocy odpowiednio dopasowanych frezarek. Podczas zabiegu oczyszczone zostają też okoliczne tkanki, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko infekcji np. grzybiczej. Podobnie jest z problemem wrastających paznokci – nigdy nie powinniśmy zajmować się tym problemem „na własną rękę”. Podczas takiej próby można poważnie uszkodzić paznokieć i doprowadzić do niepotrzebnej infekcji i dalszych komplikacji.

Ze specjalistą warto się skontaktować także w przypadku, kiedy:

• Pojawia się silny bólu w obrębie paznokcia;
• Zaobserwujemy znaczący obrzęk lub zaczerwienienia;
• Wystąpią objawy infekcji, takie jak np. ropienie;
• Następują częste nawroty tych samych problemów.

Podsumowanie

Stopy biegacza są pierwszą częścią ciała, która ma styczność z podłożem, jednak często jedną z ostatnich, o które dbamy, zanim pojawi się bolesny problem. O pielęgnacji stóp powinniśmy pamiętać każdego dnia, nie tylko w momencie pojawienia się któregoś z wyżej wymienionego problemu. W bardzo łatwy sposób możemy zapobiegać, pojawianiu się urazów paznokci, jak i problemów w obrębie stóp poprzez odpowiednie dopasowanie butów, skarpetek i dbania o higienę oraz codzienną pielęgnację paznokci. Niby nie dużo, a jednak pomoże to nam uchronić się od wielu nieprzyjemnych sytuacji i pozwoli jednocześnie czerpać większą radość z treningów.