Sekrety regeneracji biegacza. Odzyskaj energię po treningu: Presoterapia

---

Światowe trendy pokazują, że coraz więcej ludzi uprawia różne aktywności fizyczne. Trend ten jest także bardzo mocno zauważalny w bieganiu. W bardzo szerokim przedziale wiekowym populacje zaczynają swoją przygodę z aktywnościami fizycznymi. Jest to poparte coraz większą świadomością, zrozumieniem potrzeby dbania o swoje zdrowie oraz, i tu nie mam co do tego większych złudzeń, uleganie modzie i trendom.

Bieganie, bo na nim się skupię, szczególnie ukazuje siłę mody i trendów. Chęć pokazania sąsiadowi czy choćby w social mediach, że ja również mogę być maratończykiem czy triathlonistą, stało się już wręcz naturalne. Jako urodzony optymista dostrzegam bardzo dużo pozytywów z faktu, że ludzie chcą się ruszać, chcą uprawiać sport i niezależnie od swoich indywidualnych celów, robią to coraz bardziej profesjonalnie i coraz bardziej masowo. Napawa mnie to optymizmem i uważam chęć do sportów za globalny sukces. Zwiększenie zainteresowania treningiem biegowym wykreowało potrzebę zdobywania wiedzy na temat samego treningu. To również mnie cieszy, bo w sieci można znaleźć najróżniejsze metody treningowe. Coraz więcej portali przygotowuje gotowe plany treningowe i omawia szczegółowo jego części składowe, my również!

Od ponad 16 lat obserwuję trendy krajowe i światowe związane z popularyzacją biegania i szerzeniem wiedzy na temat aktywności fizycznej. To, jak jakość biegania u amatorów i u zawodowców poszybowała do niewyobrażalnych poziomów pokazuje, że ta dziedzina aktywności fizycznej bardzo się rozwija i raczej nie spocznie na laurach.

Równolegle do rozwoju metod treningowych powinniśmy zadbać także o pozostałe równie ważne aspekty jak dieta, sposób życia i regeneracja. Z moich obserwacji wynika, że są one nawet nie trochę, a bardzo zaniedbywane lub z pełną premedytacją pomijane. Uważam, że otoczka związana z dostosowaną dietą i odpowiednią regeneracją ma ogromy wpływ na jakość i efekty naszego treningu.

Podobnie jak istnieje mnóstwo ogólnodostępnej wiedzy na temat metod treningowych, coraz więcej uwagi poświęca się również sposobom i metodom regeneracji. O potrzebie zachowania równowagi między treningiem a regeneracją z pewnością będziemy jeszcze rozmawiać. W tym artykule chciałbym jednak skupić się na jednym z elementów osiągania tego balansu. Mam również nadzieję, że na łamach publikacji redakcyjnych uda się szerzej omówić różnorodne metody regeneracji.

W tym artykule biorę na „warsztat” regenerację za pomocą presoterapii.

Czym jest Presoterapia?

Presoterapia jest to nieinwazyjna metoda terapeutyczna wykorzystująca kontrolowane ciśnienie powietrza w celu stymulowania układu limfatycznego, poprawy krążenia krwi oraz redukcji obrzęków. Jest to popularna technika zarówno w dziedzinie medycyny, zwłaszcza w leczeniu zaburzeń limfatycznych, jak i w kosmetologii, gdzie stosuje się ją w celu poprawy wyglądu skóry oraz w regeneracji, skutecznie walczącej z efektem tzw. obolałych i opuchniętych nóg po ciężkim treningu.

Podstawowym elementem presoterapii są specjalne mankiety lub komory ( w zależności od rodzaju urządzenia są różne konstrukcje), które są umieszczone na konkretnych obszarach ciała, takich jak nogi, ramiona czy brzuch. Te mankiety są napompowywane powietrzem w sposób kontrolowany, co powoduje rytmiczny masaż powietrzny. Ciśnienie powietrza stopniowo wzrasta i opada w cyklach, naśladując naturalny ruch falowy limfy w organizmie.

Presoterapia czy drenaż limfatyczny?

Presoterapia i drenaż limfatyczny to dwie różne metody, choć obie mają na celu poprawę krążenia limfy i krwi, zmniejszenie obrzęków oraz wspomaganie zdrowia limfatycznego. Różnica między tymi metodami polega głównie na technice, celu i miejscu ich zastosowania.

Drenaż limfatyczny to delikatna technika masażu wykonywana ręcznie lub przy użyciu specjalnych narzędzi. Terapeuta wykorzystuje specjalne ruchy, aby stymulować przepływ limfy wzdłuż naczyń limfatycznych. Głównie stosowany jest w celach medycznych, zwłaszcza w leczeniu zaburzeń limfatycznych, przewlekłego obrzęku limfatycznego, a także w przypadkach pooperacyjnych.

Presoterapia natomiast jest stosowana zarówno w celu wspomagania regeneracji mięśni, jak i w medycynie – na przykład w leczeniu obrzęków limfatycznych. Znajduje także zastosowanie w kosmetyce, gdzie pomaga poprawić wygląd skóry oraz redukować cellulit. Obecnie jest bardzo duży wybór urządzeń do tzw. domowego użytku. Są to w większości znane pod nazwą „nogawki” lub „rękawy”, które w większości przypadków mają prosty w obsłudze program. Programy te opierają się głównie na podobnej technice, jaką wykonuje masażysta w trakcie zabiegu drenażu limfatycznego. Taka procedura powinna zawierać masaż przepychający limfę w kierunku węzłów chłonnych a jednocześnie blokując ją i zapobiegające jej cofaniu.

Dostępne są także bardziej zaawansowane urządzenia do presoterapii. Ze względów na ich wysoki koszt, głównie stosowane są przez gabinety odnowy lub rehabilitacji. Te urządzenia, oprócz zwiększonej liczby programów samej presoterapii (możliwość wyboru bardziej zaawansowanych opcji, m.in. masażu wstępnego – delikatnego po programy bardziej intensywne aż do detoksykacji – programu bardzo intensywnego), wyposażone są o dodatkowe funkcje zabiegowe. Są nimi między innymi terapia, albo bardziej termoterapia FIR czy elektrostymulacja EMS.

Termoterapia FIR używa światła podczerwonego, który kumuluje energię w obrębie skóry właściwej, tkanki tłuszczowej i mięśni zwiększając temperaturę. W tym przypadku termoterapia FIR ma za zadanie rozszerzyć naczynia krwionośne, dzięki czemu zwiększa się przyspieszenie metabolizmu a tym samym regeneracji. Połączenie terapii FIR z presoterapią znakomicie pobudza krążenie krwi i rozluźnia mięsnie. Obie metody połączone ze sobą mogą przyczynić się do procesów detoksykacji poprzez wspomaganie eliminacji toksyn z organizmu.

Kto może stosować presoterapię i kiedy?

Powinienem zacząć od tego, że presoterapii nie powinno stosować się jako głównej metody regeneracji, a co najwyżej powinna być ona stosowana jako terapia wspomagająca. Przed przystąpieniem do sesji presoterapii, zawsze zaleca się skonsultowanie z lekarzem lub wykwalifikowanym specjalistą, zwłaszcza jeśli pacjent nie wie czy ma istniejące schorzenia lub przeciwwskazania.

Presoterapia, choć bardzo popularna w dziedzinie kosmetologii, zdobywa także uznanie wśród osób aktywnych fizycznie, w tym biegaczy. Ta metoda może przynieść korzyści dla osób prowadzących aktywny tryb życia, ale warto również zwrócić uwagę na pewne, mniej pozytywne, kwestie.

Zalety presoterapii dla biegaczy

Każdemu biegaczowi zależy na przyspieszeniu procesu regeneracji jego organizmu, aby jak najszybciej mógł wrócić do kolejnego treningu. Bieganie naraża mięśnie na intensywne obciążenia. Presoterapia może wspomóc proces regeneracji poprzez poprawę krążenia krwi i limfy, przyspieszając usuwanie toksyn z mięśni. Biegacze często borykają się z problemem obrzęków, zwłaszcza po długich treningach. Zabiegi presoterapii wspomagają eliminowanie nadmiaru płynów limfatycznych, zmniejszając tym samym obrzęki.

Cykliczne stosowanie zabiegów presoterapii działa profilaktycznie na zapobieganie kontuzjom, pomagając w utrzymaniu elastyczności mięśni. System ucisków wspomaga również krążenie krwi. Poprawa krążenia krwi oznacza lepsze dostarczanie tlenu i substancji odżywczych do mięśni, co może przyczynić się do zwiększenia wydolności biegowej. Nie można także zapomnieć o walorze duchowym. Sesje presoterapii mogą być również relaksujące i stanowić pewnego rodzaju „masaż powietrzny” po intensywnych treningach czy biegach.

Wady presoterapii

Oprócz szeregu zalet znajdą się także wady stosowania metody presoterapii. Największą z nich jest szereg przeciwskazań od strony medycznej do stosowania tej metody lub ograniczających jej użycie. Są to:

• choroby serca – osoby cierpiące na poważne schorzenia serca, takie jak niewydolność czy choroba wieńcowa powinny unikać presoterapii. Zmiany w ciśnieniu powietrza mogą wpływać na pracę serca, co stanowi ryzyko dla osób z chorobami sercowo-naczyniowymi;

• zakrzepica – pacjenci z historią zakrzepicy lub obecnie leczący się z tego powodu powinni powstrzymać się od presoterapii. Manipulacje ciśnieniem powietrza mogą zwiększać ryzyko oderwania się zakrzepu i dalszych powikłań;

• niewydolność nerek – osoby z niewydolnością nerek powinny unikać presoterapii, ponieważ zabieg ten może prowadzić do zwiększonego obciążenia układu moczowego;

• problemy z krążeniem obwodowym – pacjenci z zaburzeniami krążenia obwodowego, takimi jak choroba Raynauda, powinny skonsultować się z lekarzem przed przystąpieniem do presoterapii;

• choroby skóry – infekcje skóry, rany otwarte lub stany zapalne są przeciwwskazaniami do presoterapii w obszarze objętym daną dolegliwością;

• nadciśnienie tętnicze – osoby z nadciśnieniem powinny skonsultować się z lekarzem przed przystąpieniem do presoterapii, ponieważ manipulacje ciśnieniem mogą wpływać na ciśnienie tętnicze;

• ciąża – w okresie ciąży konieczna jest ostrożność w stosowaniu presoterapii. Zawsze należy skonsultować się z lekarzem przed podjęciem decyzji o tym rodzaju terapii;

• choroby nowotworowe – osoby z historią chorób nowotworowych lub aktualnym leczeniem onkologicznym powinny unikać presoterapii, zwłaszcza, jeśli obejmuje ona obszar objęty nowotworem.

W każdym przypadku przed przystąpieniem do presoterapii zaleca się dokładne przeanalizowanie stanu zdrowia z lekarzem, który może dostosować terapię do indywidualnych potrzeb pacjenta oraz ocenić czy nie ma przeciwwskazań do tego rodzaju zabiegów.

Dodatkowo warto wspomnień o innych „wadach” stosowania tej metody, które może nie są przeciwskazaniami medycznymi, ale na pewno mają wpływ na podjęcie decyzji o zastosowaniu tego typu zabiegów. Są to:

• cena i dostępność – sesje presoterapii mogą być kosztowne, a nie zawsze są powszechnie dostępne. Może to stanowić barierę dla biegaczy, zwłaszcza tych o skromniejszym budżecie;

• pozbycie się zbędnej masy ciała – biegacze, dla których utrata masy ciała jest kluczowa, powinni zdawać sobie sprawę, że presoterapia nie jest narzędziem do redukcji wagi. Może jedynie poprzez usunięcie obrzęków dawać wizualny efekt wysmuklenia ciała. Nie jest to natomiast metoda odchudzająca;

• konieczność ciągłości i cykliczność zabiegów – jest nikła szansa na to, aby biegacze po jednym zabiegu odczuli nagłą poprawę samopoczucia czy też dostrzegali pełną regenerację. Presoterapia stosowana cyklicznie i połączona z innymi zabiegami regeneracyjnymi może pozwolić pacjentowi na uzyskanie oczekiwanej poprawy zdrowia i samopoczucia.

Wnioski i spostrzeżenia

Presoterapia, mimo wielu korzyści, nie jest odpowiednia dla wszystkich. Istnieją przeciwwskazania, które powinny być uwzględnione przed rozpoczęciem tego rodzaju terapii. Przed przystąpieniem do sesji presoterapii zawsze zaleca się konsultację z lekarzem, zwłaszcza, jeśli pacjent ma istniejące schorzenia. Podsumowując, presoterapia może być korzystna dla biegaczy, wspomagając proces regeneracji i redukcję obrzęków. Jednak warto zwrócić uwagę na indywidualne potrzeby oraz skonsultować się z profesjonalistą przed rozpoczęciem regularnych sesji, aby dostosować ten zabieg do swojej specyficznej sytuacji fizycznej.