doping
2 października 2025 Jakub Jelonek Newsy

WADA przedstawia Listę Substancji i Metod Zabronionych w 2026 r. Kenia znowu z problemami!


Obradujący we wrześniu br. w Pradze Komitet Wykonawczy Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) zatwierdził Listę Substancji i Metod Zabronionych na rok 2026 oraz Program Monitorujący, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 r. Ponadto Komitet Wykonawczy zastosował się do zaleceń niezależnego Komitetu ds. Przeglądu Zgodności (CRC) i oskarżył Kenijską Narodową Organizację Antydopingową o nieprzestrzeganie Światowego Kodeksu Antydopingowego, ponieważ nadal nie spełniła ona kilku kluczowych wymagań, co ujawniono podczas audytu przeprowadzonego przez WADA w maju 2024 r. Może to mieć bardzo poważne konsekwencje dla tego kraju.

Nowe wytyczne w zakresie zwalczania dopingu w 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. będzie obowiązywała zaktualizowana Lista Substancji i Metod Zabronionych w Sporcie. To ona wskazuje, które substancje i metody są zabronione podczas zawodów i poza nimi. I choć zmian nie ma dużo, widać, że Światowa Agencja Antydopingowa (WADA) wciąż monitoruje to, co dzieje się w kwestii coraz nowszych metod dopingu i coraz lepiej próbuje z nim walczyć. 

doping

Najważniejsze zmiany Listy Substancji i Metod Zabronionych w 2026 r.:

  • doprecyzowanie klas substancji S1, S2, S4 i S6, aby pomóc sportowcom i ich otoczeniu lepiej identyfikować substancje zabronione, 
  • nowe zasady dla leku na astmę salmeterolu (odstępy między dawkami salmeterolu zostały zmienione w celu uniknięcia potencjalnych efektów ergogenicznych, chociaż maksymalna dawka dobowa pozostała taka sama: od 1 stycznia 2026 r. dawka do 100 mikrogramów salmeterolu może być inhalowana w okresie 8 godzin, a maksymalna dawka to 200 mikogramów w okresie 24 godzin), 
  • podano więcej szczegółów na temat zakazu pobierania krwi i składników krwi (pobieranie krwi lub składników krwi jest zabronione, chyba że jest wykonywane: 1) w celach analitycznych, w tym w celu badań lekarskich lub kontroli antydopingowej lub 2) w celach oddawania krwi w oficjalnych punktach. Pobieranie krwi w ramach leczenia osoczem bogatopłytkowym PRP i podobnych procedur jest dozwolone, tak jak w latach ubiegłych),
  • rozszerzenie zakazu dotyczącego komórek i ich elementów: do obowiązującego zakazu stosowania normalnych lub genetycznie modyfikowanych komórek dodano składniki komórkowe (np. jądra i organelle, takie jak mitochondria i rybosomy),
  • zakaz stosowania tlenku węgla (CO) poza diagnostyką (stosowanie tlenku węgla do celów diagnostycznych, takich jak pomiary całkowitej masy hemoglobiny lub określanie pojemności dyfuzyjnej płuc, dalej nie jest zabronione),
  • zmiany w stosowaniu glikokortykosteroidów (w tabeli wypłukiwania glikokortykosteroidów wyjaśniono, że stosowanie formulacji o przedłużonym uwalnianiu może skutkować wykrywalnymi poziomami glikokortykosteroidów po okresie wypłukiwania z powodu przedłużonego wchłaniania ogólnoustrojowego). 
  • Substancje pobudzające takie jak flmodafinil i fladrafinil zostały dodane do grupy nieokreślonych substancji pobudzających. Występują one często w suplementach diety.

Komitet Wykonawczy WADA z ważnymi decyzjami

Komitet Wykonawczy Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) obradujący w Pradze podejmował szereg tematów i podjął szereg decyzji.

Komitet Wykonawczy WADA omówił wiele ważnych spraw, m.in. zatwierdzenie Listy Substancji i Metod Zabronionych na rok 2026, kwestie zgodności z przepisami oraz inne ważne decyzje i zalecenia, które wzmocnią WADA i globalny system antydopingowy. Chciałbym podziękować członkom za zaangażowanie w kontynuowanie globalnego ruchu współpracy na rzecz sportu wolnego od dopingu – powiedział po spotkaniu prezes WADA, Witold Bańka. 

Banka

– Zachęcamy sportowców, osoby z ich otoczenia i wszystkie zainteresowane strony do zapoznania się z podsumowaniem głównych zmian, aby uniknąć nieumyślnego stosowania substancji i metod zabronionych w sporcie w 2026 roku. W szczególności prosimy wszystkie organizacje antydopingowe na całym świecie o udostępnienie Listy i powiązanych z nią dokumentów sportowcom, osobom z ich otoczenia i innym zainteresowanym stronom podlegającym ich jurysdykcji – podkreślił dyrektor generalny WADA, Olivier Niggli,

Jak wprowadzane są zmiany Listy?

WADA prowadzi coroczny proces rewizji Listy, rozpoczynający się wstępnym spotkaniem w styczniu, a kończący się publikacją Listy do 1 października każdego roku. Jest to szeroko zakrojony proces konsultacji, który obejmuje gromadzenie przez Grupę Doradczą Ekspertów ds. Listy WADA informacji, w tym najnowszych badań naukowych i medycznych, trendów oraz danych wywiadowczych pochodzących od organów ścigania i firm farmaceutycznych, rozpowszechnianie projektu Listy wśród interesariuszy oraz uwzględnienie ich uwag w celu dokonania rewizji projektu, a następnie przegląd przez Komitet ds. Zdrowia, Medycyny i Badań Naukowych (HMR). Komitet HMR następnie przekazuje swoje rekomendacje Komitetowi Wykonawczemu WADA, który zatwierdza Listę podczas wrześniowego posiedzenia. 

doping w biegach

Co musi spełnić substancja lub metoda, by były zakazane?

Aby substancja lub metoda mogła zostać dodana do Listy, należy potwierdzić, że spełnia ona conajmniej dwa z trzech następujących kryteriów: 

  1. Ma potencjał poprawy lub zwiększania wyników sportowych. 
  2. Stanowi rzeczywiste lub potencjalne zagrożenie dla zdrowia sportowców. 
  3. Narusza ducha sportu. 

Odpowiedzialność sportowca, ale i sztabu

Lista jest publikowana trzy miesiące przed jej wejściem w życie, aby sportowcy, ich otoczenie i inne zainteresowane strony mogły zapoznać się z wszelkimi zmianami. Ostatecznie to sportowcy ponoszą odpowiedzialność za substancje zabronione wykryte w ich organizmie i za stosowanie niedozwolonych metod. Osoby współpracujące ze sportowcami również ponoszą odpowiedzialność za naruszenie przepisów antydopingowych, jeśli zostaną uznani za współwinnych. W związku z tym, w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do statusu substancji lub metody, ważne jest, aby skontaktowali się z odpowiednią organizacją antydopingową (Międzynarodową lub Krajową Organizacją Antydopingową) w celu uzyskania porady. 

Kenijska Organizacja Antydopingowa znowu na celowniku WADA

Komitet Wykonawczy zastosował się do zaleceń niezależnego Komitetu ds. Przeglądu Zgodności (CRC) i oskarżył kenijską Narodową Organizację Antydopingową (NADO) o nieprzestrzeganie Światowego Kodeksu Antydopingowego, ponieważ organizacja ta nadal nie podjęła działań w celu spełnienia kilku kluczowych wymagań po audycie przeprowadzonym przez WADA w maju 2024 r. Proponowane konsekwencje i warunki przywrócenia do pracy w Kenii NADO można znaleźć tutaj

doping

Program Monitorowania 2026

Światowa Agencja Antydopingowa (WADA) opublikowała także listę substancji i metod, które będą monitorowane podczas testów antydopingowych w 2026 roku, ale bez konsekwencji dla stosujących je sportowców. Jeśli badania wykażą nadużycia wśród sportowców, będzie to oznaczało włączenie niektórych z nich do kolejnej Listy Substancji i Metod Zabronionych na rok 2027. 

Od 1 stycznia 2026 roku monitorowane będą substancje takie jak: 

  • Ecdysteronem, Hypoxen, 
  • stymulanty: Bupropion, kofeina, nikotyna, fenylefryna, fenylpropanolamina, pipradrol i synephrina
  • narkotyki: podczas zawodów (kodeina, dermorfina i ich analogi, dihydrokodeina, hydrocodon i tapentadol) i poza zawodami (fentanyl and tramadol),
  • oprócz tego monitorowane będą markery semaglutydu i tyrzepatidu, w celu wykrycia ewentualnego ich nadużycia w trakcie zawodów i poza nimi,
  • na liście substancji monitorowanych znalazły się też analogi hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH), ale tylko u kobiet poniżej 18 roku życia.

Stosowanie substancji z Listy w celach terapeutycznych (TUE)

Należy podkreślić, że sportowcy, którzy mają uzasadniony powód medyczny do stosowania substancji lub metody zabronionej znajdującej się na Liście, mogą ubiegać się o Wyłączenie dla Celów Terapeutycznych (TUE), aby ustalić, czy spełniają kryteria określone w Międzynarodowym Standardzie Wyłączeń dla Celów Terapeutycznych (ISTUE). Program TUE jest rygorystycznym i niezbędnym elementem sportu wyczynowego i cieszy się ogromną akceptacją ze strony sportowców, lekarzy i podmiotów zajmujących się zwalczaniem dopingu. 

wada

Zasoby edukacyjne  

Oprócz dokumentów wymienionych powyżej, WADA udostępniła lub udostępni materiały edukacyjne w ramach swojego  Programu Wsparcia Wdrażania Kodeksu (CISP), do którego dostęp można uzyskać na Platformie Edukacji i Nauki Antydopingowej (ADEL). Materiały te obejmują: 

  • Lista kontrolna CISP – wdrażanie zmienionej listy (dostępna już teraz) 
  • Przewodnik dla sportowców i ASP po liście na rok 2026 (będzie dostępny w połowie grudnia 2025 r.). 

Przydatne linki:

Lista substancji i metod zabronionych na rok 2026

Lista Substancji i Metod Monitorowanych w 2026 r. 

Bądź na bieżąco
Powiadom o
0 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments