Obradujący we wrześniu br. w Pradze Komitet Wykonawczy Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) zatwierdził Listę Substancji i Metod Zabronionych na rok 2026 oraz Program Monitorujący, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 r. Ponadto Komitet Wykonawczy zastosował się do zaleceń niezależnego Komitetu ds. Przeglądu Zgodności (CRC) i oskarżył Kenijską Narodową Organizację Antydopingową o nieprzestrzeganie Światowego Kodeksu Antydopingowego, ponieważ nadal nie spełniła ona kilku kluczowych wymagań, co ujawniono podczas audytu przeprowadzonego przez WADA w maju 2024 r. Może to mieć bardzo poważne konsekwencje dla tego kraju.
Od 1 stycznia 2026 r. będzie obowiązywała zaktualizowana Lista Substancji i Metod Zabronionych w Sporcie. To ona wskazuje, które substancje i metody są zabronione podczas zawodów i poza nimi. I choć zmian nie ma dużo, widać, że Światowa Agencja Antydopingowa (WADA) wciąż monitoruje to, co dzieje się w kwestii coraz nowszych metod dopingu i coraz lepiej próbuje z nim walczyć.
Komitet Wykonawczy Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) obradujący w Pradze podejmował szereg tematów i podjął szereg decyzji.
– Komitet Wykonawczy WADA omówił wiele ważnych spraw, m.in. zatwierdzenie Listy Substancji i Metod Zabronionych na rok 2026, kwestie zgodności z przepisami oraz inne ważne decyzje i zalecenia, które wzmocnią WADA i globalny system antydopingowy. Chciałbym podziękować członkom za zaangażowanie w kontynuowanie globalnego ruchu współpracy na rzecz sportu wolnego od dopingu – powiedział po spotkaniu prezes WADA, Witold Bańka.
– Zachęcamy sportowców, osoby z ich otoczenia i wszystkie zainteresowane strony do zapoznania się z podsumowaniem głównych zmian, aby uniknąć nieumyślnego stosowania substancji i metod zabronionych w sporcie w 2026 roku. W szczególności prosimy wszystkie organizacje antydopingowe na całym świecie o udostępnienie Listy i powiązanych z nią dokumentów sportowcom, osobom z ich otoczenia i innym zainteresowanym stronom podlegającym ich jurysdykcji – podkreślił dyrektor generalny WADA, Olivier Niggli,
WADA prowadzi coroczny proces rewizji Listy, rozpoczynający się wstępnym spotkaniem w styczniu, a kończący się publikacją Listy do 1 października każdego roku. Jest to szeroko zakrojony proces konsultacji, który obejmuje gromadzenie przez Grupę Doradczą Ekspertów ds. Listy WADA informacji, w tym najnowszych badań naukowych i medycznych, trendów oraz danych wywiadowczych pochodzących od organów ścigania i firm farmaceutycznych, rozpowszechnianie projektu Listy wśród interesariuszy oraz uwzględnienie ich uwag w celu dokonania rewizji projektu, a następnie przegląd przez Komitet ds. Zdrowia, Medycyny i Badań Naukowych (HMR). Komitet HMR następnie przekazuje swoje rekomendacje Komitetowi Wykonawczemu WADA, który zatwierdza Listę podczas wrześniowego posiedzenia.
Aby substancja lub metoda mogła zostać dodana do Listy, należy potwierdzić, że spełnia ona conajmniej dwa z trzech następujących kryteriów:
Lista jest publikowana trzy miesiące przed jej wejściem w życie, aby sportowcy, ich otoczenie i inne zainteresowane strony mogły zapoznać się z wszelkimi zmianami. Ostatecznie to sportowcy ponoszą odpowiedzialność za substancje zabronione wykryte w ich organizmie i za stosowanie niedozwolonych metod. Osoby współpracujące ze sportowcami również ponoszą odpowiedzialność za naruszenie przepisów antydopingowych, jeśli zostaną uznani za współwinnych. W związku z tym, w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do statusu substancji lub metody, ważne jest, aby skontaktowali się z odpowiednią organizacją antydopingową (Międzynarodową lub Krajową Organizacją Antydopingową) w celu uzyskania porady.
Komitet Wykonawczy zastosował się do zaleceń niezależnego Komitetu ds. Przeglądu Zgodności (CRC) i oskarżył kenijską Narodową Organizację Antydopingową (NADO) o nieprzestrzeganie Światowego Kodeksu Antydopingowego, ponieważ organizacja ta nadal nie podjęła działań w celu spełnienia kilku kluczowych wymagań po audycie przeprowadzonym przez WADA w maju 2024 r. Proponowane konsekwencje i warunki przywrócenia do pracy w Kenii NADO można znaleźć tutaj.
Światowa Agencja Antydopingowa (WADA) opublikowała także listę substancji i metod, które będą monitorowane podczas testów antydopingowych w 2026 roku, ale bez konsekwencji dla stosujących je sportowców. Jeśli badania wykażą nadużycia wśród sportowców, będzie to oznaczało włączenie niektórych z nich do kolejnej Listy Substancji i Metod Zabronionych na rok 2027.
Należy podkreślić, że sportowcy, którzy mają uzasadniony powód medyczny do stosowania substancji lub metody zabronionej znajdującej się na Liście, mogą ubiegać się o Wyłączenie dla Celów Terapeutycznych (TUE), aby ustalić, czy spełniają kryteria określone w Międzynarodowym Standardzie Wyłączeń dla Celów Terapeutycznych (ISTUE). Program TUE jest rygorystycznym i niezbędnym elementem sportu wyczynowego i cieszy się ogromną akceptacją ze strony sportowców, lekarzy i podmiotów zajmujących się zwalczaniem dopingu.
Oprócz dokumentów wymienionych powyżej, WADA udostępniła lub udostępni materiały edukacyjne w ramach swojego Programu Wsparcia Wdrażania Kodeksu (CISP), do którego dostęp można uzyskać na Platformie Edukacji i Nauki Antydopingowej (ADEL). Materiały te obejmują:
Przydatne linki: