Trening maratończyka w okresie przygotowania startowego. Lata 70/80

Roczny cykl treningowy maratończyka dzieli się na trzy zasadnicze okresy: przygotowawczy, startowy i przejściowy. Okres przygotowawczy w związku z dosyć wczesnymi terminami rozgrywania pierwszych maronów (koniec kwietnia, pierwsza połowa maja) zostaje nieco skrócony i trwa do końca lutego lub połowy marca. W tym okresie trening maratończyka to „wybieganie” dużej liści kilometrów, głównie w zakresie OWB1 i OWB2.

W okresie startowym wyróżnić można dodatkowo podokresy związane ściśle z bezpośrednim przygotowaniem do zawodów. Podokres taki trwający od czerwca do ośmiu tygodni w zależności od indywidualnych możliwości i potrzeb zawodnika odgrywa bardzo ważną rolę w dobrym przygotowaniu do biegu na tak długim dystansie.

Analiza treningu trójki czołowych polskich maratończyków – J. Grosa, R. Marczaka i E. Łęgowskiego wykazała, że okres bezpośredniego przygotowania do startu w maratonie trwał u tych zawodników około sześciu tygodni.

Pierwsze dwa tygodnie (27.10-9.11) obrazują trening wykonany podczas pobytu na zgrupowaniu w Warnie. Zostały wówczas przeprowadzone tylko dwa treningi w zakresie pracy specjalnej WB3 ( w drugim tygodniu zgrupowania). Trening nastawiony był na „wybieganie” dużej ilości kilometrów. Zmniejszenie objętości w trzecim tygodniu do 86km była chyba zbyt duże i nieuzasadnione, ponieważ trening w poprzednich dwóch tygodniach nie powinien powodować dużego zmęczenia.

Trening Marczaka w tym okresie cechuje dosyć duża objętość. W trzecim I czwartym tygodniu (1-14.05) trenował przebywając na zgrupowaniu w Krynicy.

W dniach od 5 do 23 maja E.Łęgowski przebywał na obozie wysokogórskim w Font-Romeu. Przedstawiony tu trening w okresie bezpośredniego przygotowania do startu w maratonie wystąpił w warunkach rzadko mających miejsce. Rozpoczął się bezpośrednio po starcie w maratonie w dniu 3 maja w Karl-Marx-Stadt I do tego w warunkach wysokogórskich. Odbiło się to przede wszystkim na objętości treningu w pierwszym I trzecim tygodniu.

Analiza ilościowa treningu Grosa, Marczaka I Łęgowskiego, w wybranych okresach bezpośredniego przygotowania do startu w maratonie, wykazała pewne różnice w realizowanym treningu przez każdego z nich przy stosowaniu tych samych środków.

Udział podstawowych środków stosowanych w treningu przedstawiał się następująco: R. Marczak –owb1 – 68%, owb2 – 15,7%, wb3 – 8,8%; J.Gros – owb1 – 64,7%, owb2 – 27,2%, wb3 – 9,0%; E. Łęgowski – owb1 – 56,5%, owb2 – 30,5%, wb3 – 71%. Największe różnice w udziale poszczególnych środków treningowych dotyczą treningu w zakresie owb2, którego przyrost zwiększa się w miarę zmniejszania objętości ogólnej treningu w tym okresie.

W przypadku treningu w zakresie pracy specjalnej wb3, największa objętość u wszystkich zawodników wystąpiła w przedostatnim tygodniu przed startem.

O ile trening maratończyka w okresie przygotowawczym jest w zasadzie dosyć prosty, to w okresie startowym, a szczególnie w ostatnich kilku tygodniach przed startem stawia bardzo duże wymagania. Odgrywa tu ważną rolę zarówno ogólna objętość treningu jak I właściwy dobór objętości stosowanych środków. Analiza treningu wykazała, że każdy z omawianych tu zawodników stosując te same środki trenował inaczej.

Okres bezpośredniego przygotowania startowego to okres “ładowania akumulatorów” przy znacznej intensywności treningu. W okresie tym należy dążyć do tego aby zawodnik biegał sam, szczególnie na treningach w zakresie owb2 I wb3. Trening z partnerem lub w grupie często prowadzi do cichej rywalizacji. Również chwilowe gorsze samopoczucie I chęć dotrzymania kroku kolegom prowadzi do niebezpiecznych I długotrwałych następstw w postaci przetrenowania.

Należałoby również zastanowić się nad tym, czy w okresie bezpośredniego przygotowania do startu w maratonie można startować na krótszych dystansach. Analiza treningu trójki czołowych polskich maratończyków oraz obserwacja przygotowań niektórych zawodników zagranicznych przemawiają za tym, aby w tym okresie nie brali udziału w zawodach.

"Lekkoatletyka" Nr6.(290).1980
Edward Łęgowski, Wojciech Zienkowicz