Wielkie ściganie w Edynburgu już w niedzielę

30 marca to dzień, w którym fani biegania w Polsce z zainteresowaniem śledzić będą przebieg rywalizacji podczas trzeciego Półmaratonu Warszawskiego. Jednak bieg w stolicy naszego kraju nie będzie jedynym ważnym wydarzeniem biegowym tego weekendu. Już w niedzielę w Edynburgu odbędą się bowiem mistrzostwa świata w biegach przełajowych.

Najważniejsza tegoroczna impreza przełajowa na świecie zorganizowana zostanie już po raz 36. Pierwsza edycja rozegrana pod nazwą Przełajowych Mistrzostw Świata (IAAF World Cross Country Championship) odbyła się w 1973 roku w belgijskiej miejscowości Waregem. Wcześniej o miano najlepszego przełajowca globu rywalizowano podczas zawodów International Cross Country Championships zainaugurowanych w 1903 roku. Pierwszym mistrzem świata obecnej formuły został Fin Pekka Päivärinta, natomiast mistrzynią Paola Pigni-Cacchi z Włoch.

W tym roku do Edynburga zgłosiło się 559 biegaczy z 65 krajów świata. Wśród nich dwójka reprezentantów Polski: Karolina Waszak i Krystian Zalewski, którzy pobiegną w biegach juniorowskich. Poniżej zestawiamy kilka faktów, listę faworytów oraz nazwiska nieobecnych dotyczących przełajowych mistrzostw świata.

Fakty

9801 lekkoatletów ze 164 krajów rywalizowało w dotychczas rozegranych mistrzostwach świata w przełajach. We wszystkich 35 edycjach uczestniczyli reprezentanci 6 krajów: Belgii, Francji, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Hiszpanii i USA.

Najwięcej uczestników zgromadziły na starcie mistrzostwa rozegrane w Vilamourze (Portugalia) w 2000 roku. Łącznie wzięło w nich udział 806 zawodników z 76 krajów. Najliczniej obsadzonym biegiem był natomiast bieg seniorów z 1986 roku, w którym wystartowało aż 337 biegaczy z 50 krajów. Najwięcej uczestników z różnych krajów startujących w jednym biegu zgromadził bieg mężczyzn w 1997 roku (58 krajów).

Najwięcej medali na swoim koncie zgromadzili reprezentanci Kenii (245 krążków), Etiopczycy (203) i reprezentanci Stanów Zjednoczonych (59).

Największą ilość medali zdobytą przez jednego zawodnika – 25 – zgromadził Etiopczyk Kenenisa Bekele (15 złotych, 8 srebrnych i 2 brązowe). Rekordzistką wśród kobiet jest Worknesh Kidane z Etiopii, która zdobyła w latach od 1997 do 2005 20 medali (11 złotych, 5 srebrnych i 4 brązowe). Najwięcej medali indywidualnie wywalczył Bekele – 12.

Największą możliwą ilość medali zdobytych na jednej imprezie jest liczba 4 krążków. Sztuka zdobycia wszystkich z nich udała się 13 razy 7 zawodnikom. Byli wśród nich Etiopczycy: Haylu Mekonnen, Gete Wami, Kenenisa Bekele (6 razy), Wornesh Kidane (2 razy), Gebreegziabher Gebremariam, Tirunesh Dibaba i Meselesh Melkamu.

Najdłuższą passę zwycięstw zanotowała drużyna Kenii, która w rywalizacji mężczyzn zwyciężała 18 lat z rzędu (1986-2003). W rywalizacji kobiet rekord należy do Etiopek – 6 zwycięstw w latach od 2002 do 2007 roku.

Najstarszym złotym medalistą w historii zawodów jest Nowozelandczyk Jack Foster, który w momencie drużynowego zwycięstwa w 1975 liczył sobie 42 lata i 297 dni. Najstarszym zawodnikiem, który sięgnął po złoto indywidualnie jest Carlos Lopes z Portugalii, który wygrywając w 1985 roku miał 38 lat i 34 dni. Najstarszą kobietą była Edith Masai, triumfatorka biegu kobiet na krótkim dystansie w 2004 oku – 36 lat i 352 dni.
Foster był także najstarszym uczestnikiem w historii mistrzostw. W 1979 roku ukończył on rywalizację na 155 mając 46 lat i 306 dni. Wśród kobiet najstarszą uczestniczką jest Ewa Palm ze Szwecji (45 lat i 50 dni).

Najmłodszym złotym medalistą jest Kenijka Elizabeth Cheptanui, która sięgając po złoty medal drużynowy w 1994 roku miała dopiero 13 lat i 197 dni. Najmłodszą indywidualną triumfatorką także została Kenijka – Lydia Cheromei, która w momencie zwycięstwa liczyła sobie 13 lat i 317 dni. Najmłodszym zawodnikiem, który zdobył złoty medal indywidualnie był Robert Kipchumba (16 lat i 24 dni).
Najmłodszą uczestniczką zawodów w historii jest Chinka Su Su Ning (12 lat 130 dni), natomiast uczestnikiem Junior Hines, który w dniu startu miał 13 lat i 58 dni. Obecnie w zawodach nie mogą brać zawodnicy, którzy nie ukończyli 16 roku życia.

Faworyci

Bieg seniorów – 12 km

Głównymi kandydatami do zdobycia złotego medalu, podobnie jak przed rokiem są Etiopczyk Kenenisa Bekele oraz reprezentant Erytrei Zersenay Tadese. Bekele to multimedalista przełajowych mistrzostwa świata, ma na swoim koncie już 5 tytułów wywalczonych indywidualnie na najdłuższym dystansie. Tadese natomiast to obrońca tytułu z Mombasy.

Poza nimi w walce o medali powinni liczyć się Moses Kipsiro z Ugandy, Gideon Ngatuny z Kenii oraz Etiopczyk Abebe Dinkesa. Dodatkowo na starcie zobaczymy takich zawodników jak: Craig Mottram (Australia), Marilson Dos Santos (Brazylia), Juan Carlos de la Ossa (Hiszpania), Gebre-egziabher Gebremariam i Sileshi Sihine (Etiopia), Alistar Ian Cragg (Irlandia), Augustione choge, Joseph Ebuya (Kenia), Mubarak Hassam Shami (Katar) oraz Boniface Kiprop (Uganda)

Wśród wielkich nieobecnych wymienia się Brytyjczyka Mohameda Farah (przełajowego mistrza Europy z 2006 roku), Dathana Ritzenheina z USA i Ukraińca Siergieja Lebida (srebrnego medalistę MŚ z 2001 roku).

Bieg juniorów – 8 km

Już tradycyjnie od kilku lat dominującymi zawodnikami w biegach juniorów są Kenijczycy i Etiopczycy. W tym roku sytuacja powinna być podobna. W walce o złoty medal walczyć będą Levy Matebo Omari (mistrz Kenii juniorów), Mathew Kipkoech Kisorio z Kenii oraz Ibrahim Jeilan (mistrz świata juniorów na 10000m) i Ayele Abshiro z Etiopii. O medal powalczą także Geoffrey Kusuro i Benjamin Kiplagat z Ugandy.

Nasz kraj reprezentował będzie Krystian Zalewski, mistrz Polski juniorów z Kwidzyna, gdzie triumfował na dystansie 6 km. Tym razem zawodnik z Goleniowa walczyć będzie na dystansie o 2 kilometry dłuższym.

Bieg seniorek – 8km

Pod nieobecność mistrzyni świata z ubiegłego roku, Holenderki Lorny Kiplagat, o swój kolejny złoty medal powalczy Etiopka Tirunesh Dibaba. Jej głównymi przeciwniczkami będą partnerki z reprezentacji: Gelete Burka oraz Meseleh Melkamu (medalistki ostatnich halowych mistrzostw świata z Walencji).

Innymi kandydatkami do zwycięstwa są: młoda Kenijka Linet Masai, która na swoim koncie ma już tytuł mistrzyni świata juniorek (2007) oraz Australijka Benita Johnson, mistrzyni świata z 2004 roku. W klasyfikacji drużynowej duże szanse daje się Brytyjkom, która pomimo braku w składzie takich zawodniczek jak Paula Radcliffe, Jo Pavey, czy Mara Yamauchi powinny pokazać się z dobrej strony.

W Edynburgu poza wspomnianą Kiplagat nie zobaczymy także utytułowanej Etiopki, Meseret Defar, która startuje w biegach przełajowych.

Bieg juniorek – 6 km

Podobnie jak w rywalizacji juniorów, tak i wśród juniorek do faworytek zalicza się Afrykanki, a przede wszystkim zawodniczki z Kenii i Etiopii. Mercy Kosgei, Christine Mayanga i Dorcas Jepchirchir to pretendentki do wywalczenia złota wśród Kenijek, natomiast Emebt Etea, Genzebe Dibaba (młodsza siostra sióstr Dibaba), Tigist Mamuye i Bitaw Yehune to czołowe zawodniczki w składzie Etiopii.

Na starcie tego biegu zobaczymy także Karolinę Waszak. Zawodniczka z klubu Barnim Goleniów, podobnie jak Zalewski jest aktualną mistrzynią kraju juniorek w przełajach i zadebiutuje na imprezie rangi mistrzostw świata.

Program zawodów

30 marca 2008 (niedziela)

11:00 – towarzyszący bieg uliczny na 5 km
12:15 – ceremonia otwarcia mistrzostw
13:00 – start biegu juniorek
13:30 – start biegu juniorów
14:05 – start biegu seniorek
14:45 – start biegu seniorów
15:25 – wręczenie medali
15:45 – zakończenie mistrzostw

Źródło: iaaf.org.