Dystans 10000m jest najdłuższym dystansem na tych mistrzostwach rozgrywanym na bieżni. O medale w tej konkurencji rywalizują zarówno kobiety, jak i mężczyźni bez uczestniczenia w poprzedzających bieg finałowy eliminacjach. Rekordzistami świata na tym dystansie są Etiopczyk Kenenisa Bekele – 26:17.53 (Bruksela, 26 sierpnia 2005) oraz Chinka Wang Junxia, która w 1993 roku uzyskała wynik 29:31.78. Jako ciekawostkę zestawię także inne rekordy notowane na tym dystansie:

Mężczyźni
– Rekord Świata
26:17.53	Kenenisa Bekele	1982	ETH	Bruksela	26.08.2005
– Rekord Świata Juniorów
26:41.75	Samuel Wanjiru	1986	KEN	Bruksela	26.08.2005
– Rekord Afryki
26:17.53	Kenenisa Bekele	1982	ETH	Bruksela	26.08.2005
– Rekord Azji
26:38.76	Ahmad Hassan Abdullah	1981	QAT	Bruksela	05.09.2003
– Rekord Europy
26:52.30	Mohammed Mourhit	1970	BEL	Bruksela	03.09.1999
– Rekord Ameryki Północnej
27:08.23	Arturo Barrios	1962	MEX	Berlin	18.08.1989
– Rekord Oceanii
27:31.92	Shaun Creighton	1967	AUS	Melbourne	25.11.1996
– Rekord Ameryki Południowej
27:28.12	Marilson dos Santos	1977	BRA	Neerpelt	02.06.2007
Kobiety
– Rekord Świata
29:31.78	Junxia Wang	1973	CHN	Pekin	08.09.1993
– Rekord Świata Juniorek
30:31.55	Huina Xing	1984	CHN	Paryż	23.08.2003
– Rekord Afryki
30:04.1	Berhane Adere	1973	ETH	Paryż	23.08.2003
– Rekord Azji
29:31.78	Junxia Wang	1973	CHN	Pekin	08.09.1993
– Rekord Europy
30:01.09	Paula Radcliffe	1973	GBR	Monachium	06.08.2002
– Rekord Ameryki Północnej
30:50.32	Deena Kastor	1973	USA	Palo Alto	03.05.2002
– Rekord Oceanii
30:37.68	Benita Johnson	1979	AUS	Paryż	23.08.2003
– Rekord Ameryki Południowej
31:47.76	Carmen Oliveira	1965	BRA	Stuttgart	21.08.1993

Rywalizacja wśród kobiet

Finał biegu na 10000m w wykonaniu kobiet był pierwszym finałem mistrzostw wśród żeńskich konkurencji. Jego start przypadł na zakończenie zmagań lekkoatletów w inaugurującym mistrzostwa świata dniu. W historii tej imprezy konkurencja ta rozgrywana była dotychczas dziewięciokrotnie, zabrakło jej jedynie podczas pierwszych mistrzostw w Helsinkach. Najwięcej medali na swoim koncie (3) posiada Etiopka Berhane Adere, która obecnie specjalizuje się w biegach maratońskich. Według średniej obliczonej na podstawie wyników osiąganych przez tryumfatorki tego dystansu zwycięstwo dotychczas dawał rezultat 30:56.55. Na uzyskanie takiego wyniku w Osace, sądząc po rekordach życiowych, było stać siedem zawodniczek i to w ich gronie doszukiwano się przyszłej mistrzyni świata. Na liście startowej na dzień przed inauguracją można było zobaczyć 22 najlepsze zawodniczki, gotowe do rywalizacji o medale na najdłuższym dystansie zawodów rozgrywanym na bieżni. Zdecydowaną faworytką do zdobycia złotego medalu była obrończyni tytułu z Helsinek Tirunesh Dibaba, której rekord życiowy 30:15.67 był najlepszym wśród wszystkich startujących. Poza nią prognozowano, że w rywalizacji powinny liczyć się: siostra Tirunesh Ejegayehu Dibaba, na ubiegłych mistrzostwach trzecia, Turczynka, urodzona w Etiopii Elvan Abeylegesse, posiadająca najlepszy wynik tegoroczny Mestawet Tufa, była mistrzyni świata w biegach przełajowych Benita Johnson, Rosjanka Inga Abitova, Amerykanka Deena Kastor oraz reprezentantka gospodarzy Kayoko Fukushi.

Bieg finałowy

Jak się okazało niektóre z typów okazały się bardzo trafne. Ostatecznie na starcie stanęły 21 zawodniczki, wśród których nie zabrakło utytułowanych biegaczek, medalistek olimpijskich, mistrzostw świata i Europy. Niestety podobnie jak to było w przypadku maratonu mężczyzn rozgrywanego tego samego dnia rano, dużą rolę w rywalizacji odegrała pogoda, niesprzyjająca rozgrywaniu biegów na dłuższych dystansach. Z tego też względu tempo początkowo było bardzo wolne, gdyż wszystkie zawodniczki chciały oszczędzić jak najwięcej sił na finisz. Dla zobrazowania tej sytuacji wystarczy zmieścić międzyczasy z kolejnych kilometrów:

	1000m	Nathalie De Vos	BEL	3:27.75
	2000m	Nathalie De Vos	BEL	6:42.82
	3000m	Nathalie De Vos	BEL	9:54.28
	4000m	Evelyne Wambui Nganga	KEN	13:10.58
	5000m	Nathalie De Vos	BEL	16:29.24
	6000m	Mestawet Tufa	ETH	19:43.16
	7000m	Kayoko Fukushi	JPN	22:58.16
	8000m	Elvan Abeylegesse	TUR	26:05.78
	9000m	Elvan Abeylegesse	TUR	29:08.23

Pomimo, że tempo nie było oszałamiające to na trasie o mały włos nie doszło do niespodzianki w postaci wyeliminowania murowanej faworytki do zdobycia złotego medalu Tirunesh Dibaby, a to ze względu na jej problemy żołądkowe. Na szczęście dla niej, a na nieszczęście jej rywalek udało się jej przezwyciężyć kryzys i w pięknym stylu obronić tytuł wywalczony na poprzednich mistrzostwach w Helsinkach. Druga na mecie ze stratą około 4 sekund pojawiła się reprezentująca Turcję, z pochodzenia Etiopka Elvan Abeylegesse. Trzecia była Amerykanka Kara Goucher, żona znanego Amerykańskiego biegacza przełajowego Adama Gouchera, która dzielnie walczyła o brązowy medal razem z Joanne Pavey z Wielkiej Brytanii. Dobrze spisała się także druga z Amerykanek Deena Kastor, medalistka olimpijska w maratonie zakończyła rywalizację na szóstej pozycji z wynikiem 32:24.58. W wywiadach przeprowadzanych po zakończeniu biegu zwyciężczyni mówiła: Wszystko było bardzo dobrze, tylko mój żołądek mi przeszkadzał. W jednym punkcie, prawie musiałem zrezygnować z biegu, ale ze względu na to, że była to sprawa reprezentowania mojego kraju, spróbowałem biec dalej. Czuję wielką radość, którą dało mi zwycięstwo, wiem, że Bóg mi dziś w tym pomógł. Planuję obronić także mój tytuł na 5000m, jeżeli z żołądkiem będzie wszystko w porządku (przyp. red. ostatecznie Dibaba nie wystartowała na 5000m). Pomimo porażki z Dibabą zadowolona ze swojego występu była także Abeylegesse: To była twarda konkurencja, rywalizowałam przeciwko moim przyjaciółkom z Etiopii, nie udało mi się wygrać, ale jestem zadowolona ze zdobytego srebra. Najbardziej zadowolona z pierwszej trójki zdawała się być trzecia na mecie Amerykanka Kara Goucher, która wspominała o wspaniałej współpracy z mężem: Jestem tak dumna i podekscytowana! Mój mąż wcale nie jest zazdrosny, on jest także bardzo szczęśliwy. Mój medal i flaga są dla nas obojga. Wyścig był bardzo trudny, nie tylko ze względu na pogodę, ale także z powodu przepychanek. Niemniej poradziłam sobie bardzo dobrze i na ostatnich 200 metrach wiedziałam, że zdobędę medal. Powiedziałem wtedy do siebie: „To jest największy moment w moim życiu, teraz naprawdę muszę przyspieszać, bo teraz – albo nigdy”.

Czołowa ósemka w biegu na 10000m kobiet:

	1.	Tirunesh Dibaba	ETH	31:55.41
	2.	Elvan Abeylegesse	TUR	31:59.40
	3.	Kara Goucher	USA	32:02.05
	4.	Joanne Pavey	GBR	32:03.81
	5.	Kimberley Smith	NZL	32:06.89
	6.	Deena Kastor	USA	32:24.58
	7.	Ejegayehu Dibaba	ETH	32:30.44
	8.	Philes Ongori	KEN	32:30.74

Rywalizacja wśród mężczyzn

Gdy znane były już medalistki w biegu kobiet, kilka dni później na bieżni stadionu w Osace pojawili się uczestnicy finałowego biegu na 10000m mężczyzn. Start tej konkurencji zaplanowany był na dość późną godzinę 21:40 (14:40 naszego czasu). Jednak dzięki temu może choć trochę nad zawodnikami zlitowała się pogoda, która na mistrzostwach była bardzo trudnym przeciwnikiem, szczególnie jeżeli chodzi o biegi długodystansowe. Przed biegiem na liście startowej znajdowały się 24 nazwiska zawodników gotowych do walki o medale mistrzostw świata. Niestety wśród nich nie było ani jednego reprezentanta Europy, choć sytuacja ta staje się powoli zrozumiała, gdyż już od dawna biali zawodnicy nie maja szans w rywalizacji z Afrykańczykami, szczególnie jeżeli chodzi o ten właśnie dystans. Wystarczy przy tej okazji tylko wspomnieć, że ostatni raz medal mistrzostw świata na 10000m mężczyzn Europejczyk zdobył w 1987 roku. Był nim wtedy Włoch Francesco Panetta, który wynikiem 27:48.98 wywalczył srebro. Medalistów na tym dystansie wszystkich mistrzostw świata, które do tej pory rozegrano przedstawiam poniżej:

Na podstawie tych danych możemy zauważyć, że zdecydowanym liderem jeżeli chodzi o zwycięstwa na 10km jest Haile Gebrselassie, mający na swoim koncie aż 4 złote krążki (1993-1999). Poza nimi w swojej kolekcji posiada także srebro i brąz uzyskane odpowiednio w 2003 i 2001 roku. Do wyrównania, a może w przyszłości nawet pobicia, osiągnięcia Gebreselassie będzie dążył jego rodak Kenenisa Bekele. Ten niezwykle utalentowany biegacz ma na swoim koncie już dwa złote medale i w tym roku był także faworytem do zwycięstwa, nawet pomimo tego, że w tym sezonie nie startował na tym dystansie. Poza nim w walce o medal według wcześniejszych prognoz liczyli się Zersenay Tadese – mistrz świata w biegach ulicznych i przełajowych, pozostali Etiopczycy: Sileshi Sihine, Gebre-egziabher Gebremariam i Tola Tadese, trzej Kenijczycy oraz Ahmad Hassan Abdullah z Kataru i Boniface Kiprop z Ugandy. Dla zobrazowania poziomu konkurencji poniżej znajduje się kilka danych statystycznych:

Bieg finałowy

Bieg finałowy na 10000m mężczyzn był konkurencją kończącą rywalizację sportowców w trzecim dniu zawodów. Jak wspominałem wyżej faworytami byli zawodnicy z Afryki, na czele z królem tego dystansu w ostatnich latach Kenenisą Bekele. Pod tym względem obyło się bez niespodzianek, już po 1600m w grupie prowadzącej bieg nie było żadnego białego zawodnika, a prym wiedli Afrykanie. Za prowadzenie od startu zabrał się utytułowany reprezentant Erytrei Zersenay Tadese, który jedynie na kilka okrążeń dał się zmienić Etiopczykowi Gebre-egziabher Gebremariamowi. Tempo biegu było bardzo równe i dość szybkie jak na tamtejsze warunki pogodowe, chociaż ostatecznie rekord mistrzostw 26:49.57 Bekele z 2003 roku nie padł. Do mniej więcej 7,5km bieg nie był porywającym widowiskiem. Sukcesywnie, na skutek wysokiej temperatury i szybkiego tempa, z grupy liderującej odpadali kolejni zawodnicy, gwałtownie zwalniając, bądź nawet schodząc z bieżni. Po dwudziestu minutach biegu na prowadzeniu byli jedynie trzej Etiopczycy, dwójka Kenijczyków oraz Tadese, po 22 minutach pozostali już tylko Tadese, Bekele, Sihine i Mathathi i to między nimi rozstrzygnęła się walka o medale. Pierwszy z tej grupy nie wytrzymał tegoroczny mistrz świata w przełajach Zersenay Tadese. Na trzy okrążenia do mety do ataku przystąpił młody Kenijczyk Martin Irungu Mathathi, jednak nie zrobiło to wrażenia na dwóch Etiopczykach. Dopiero później wydawało się, że powoli z sił opada wielki Bekele i czeka nas wielka niespodzianka tego wieczoru. Jednak, jak się później okazało niewielki dystans, jaki dzielił Bekele od jego kolegi z reprezentacji Sileshi Sihine i Kenijczykiem był niczym w porównaniu do tego, jaki wypracował on sobie na ostatnich dwustu metrach w fenomenalny sposób przyspieszając i pewnie zwyciężając nad pozostałymi rywalami. Przypomnę, że było to jego trzecie zwycięstwo na tym dystansie w historii mistrzostw świata i już za dwa lata będzie miał okazję zrównać się w ilości wygranych biegów z jego rodakiem Haile Gebreselassie. Srebrny medal dla Sihine był kolejnym srebrnym krążkiem w jego kolekcji. Wcześniej zdobywał je w Helsinkach (MŚ 2005), Atenach (IO 2004) i Kingston (MŚJ 2002). Brąz dla Matgathi był drugim brązem z mistrzostw świata w jego karierze, pierwszy Kenijczyk zdobył w Fukuoce na tamtejszych Mistrzostwach Świata w biegach przełajowych na długim dystansie.

Wyniki biegu na 10000m mężczyzn:

	1.	Kenenisa Bekele	ETH	27:05.90
	2.	Sileshi Sihine	ETH	27:09.03
	3.	Martin Irungu Mathathi	KEN	27:12.17
	4.	Zersenay Tadese	ERI	27:21.37
	5.	Josephat Muchiri Ndambiri	KEN	27:31.41
	6.	Gebre-egziabher Gebremariam	ETH	27:44.58
	7.	Abdihakem Abdirahman	USA	27:56.62
	8.	Josphat Kiprono Menjo	KEN	28:25.67